A EVALUACIÓN DA INFORMACIÓN NAS WEBS

Á hora de buscar información na rede, debemos ser coidadosos coa escolla. A miúdo, atopámonos con contidos incorrectos ou mal identificados que debemos tratar antes de publicar ou ter en conta para elaborar as nosas propias creacións.

A calidade dos contidos, sen embargo, é algo subxectivo que depende dos ollos de quen o mire. Así, o que para unha persoa é un dato indispensable, para outra pode ser totalmente prescindible; a información sen a cal non se podería elaborar un traballo pode sobrar en moitos outros... Así, pode determinarse que a calidade depende de moitos factores en función das características da información e de aquelo que se quere elaborar. No caso dos documentos dixitais, as características a ter en conta máis salientables son a autoría, a actualidade, o contido, o deseño, a accesibilidade e a audiencia.

A autoría fai referencia tanto ao autor da información coma ao lugar no que esta está ubicada. Ademais de saber o nome do autor, debemos coñecer algo sobre este que nos permita diferenciar os posibles intereses que poida albergar con respecto aos datos que publica. A autoridade (estalle permitido falar sobre o que o fai? Que formación ten?) así como un contacto tamén han de ser tidos en conta. Se está relacionado cun organismo debemos preguntarnós se o que publica responde aos intereses deste ou aos propios, e de telos, cales son os seus propósitos. Ademais, o feito de que o traballo estea colgado en sitios web identificados con .org, .com ou .edu dalles máis fiabilidade.

A actualidade móstranos a atención que o autor lle presta ao sitio web e ao documento que nel se presenta. Non se refire tan só ao texto cos datos datos, senón tamén aos recursos multimedia, aos interactivos e á hemeroteca que o compoñen. Os enlaces rotos son un mal síntoma, e se hai moito tempo da última actualización é algo a ter en conta á hora de recoller a información de xeito negativo. Así mesmo, a periocidade coa que se publica vólvese fundamental.

O contido fai referencia a dous aspectos fundamentais: á exactitude e á obxectividade. Por un lado, o contido é o asunto que se trata e a forma na que este tratamento lle é dado. A calidade, a orixinalidade, o título acorde co tema e os enlaces, fontes, citas e referencias que nos leven a unha ampliación da información son os elementos que debemos ter en conta para avaliar a validez da información. Se ademais está correctamente escrito, sen erros de ningún tipo e é sinxelo entender o que nos conta, o interés do documento aumenta considerablemente. En canto á obxectividade, hai que ter en conta que nunca é total, xa que todo texto conleva subxectividade, pois depende da persoa que o elabora, con opinión e criterio propio. Non obstante, podemos atopar textos bastante obxectivos se intentamos buscar algúns elaborados por autores que non estean vinculados a ningún organismo ou que, de estalo, os elaboren de xeito independiente. Se a publicidade é independente da páxina, a quen vai dirixida, o rigor, a independencia e a cantidade de datos tamén deben ser tidos en conta.

A audiencia á que vai dirixida a información determina non só as características desta, senón tamén como está expresada. Así, se é máis especializada, contén termos que só un determinado sector con coñecementos provios pode chegar a asumir. Non obstante, o mellor é que a web sexa accesible para o maior número de persoas en calquera situación e en calquera momento.

O deseño da páxina pode chegar a facilitar enormemente a comprensión do que nela se expón. A facilidade para navegar e a flexibilidade dos hiperenlaces favorece que a xente quede máis tempo na web. Cores que non molesten a lectura, debuxos e gráficos simplificadores da información, partes (cabeceira, barra de navegación, contido, contacto e webmaster) ben diferenciadas, tipografía elixida con criterio... todo esto debe ser tido en conta polo lector. Se a páxina está en construcción ou a información que proporciona non é completa, é perxudicial. Ademais, débese indicar a posible existencia da versión impresa (como sucede cos xornais, por exemplo) e a maneira de poder acceder a ela coa maior rapidez e facilidade.

A miúdo usamos as páxinas web sen ter moi en conta que os criterios de fiabilidade que a información ofertada nas mesmas sexan positivos. Navegamos con rapidez, moitas veces apenas permanecemos o suficiente nun espazo web para ler por riba de que trata, co cal a asimilación nos resulta cando menos dificultosa. Non nos preguntamos sobre a autoría e os intereses que conleva, a posiblidade de que detrás estea un interés empresarial, económico ou político, se vai dirixido ou non a nós e incluso pasamos por riba se é actual ou se se actualizou por última vez hai tanto que os datos que alí atopamos son obsoletos.

Debemos aprender non só a buscar a información o máis velozmente posible, senón a facelo con corrección e a escollela co sufuciente criterio para que os contidos que nós elaboremos non nos xoguen unha mala pasada.

*Texto elaborado a partir das clases de Documentación dos días 21 e 22 de novembro de 2012.